Magnum Photos
Magnum Ajansı (1947-)
Fotoğrafın basılı medyada ilk kez kullanılıdığı 1848 tarihli Saint-Maur sokağındaki barikatları gösteren fotoğraftan bu yana, fotoğraf yazılı basının ayrılmaz parçası haline gelmiştir. Önceleri fotogravür tekniği ile sınırlı olarak yeniden üretilen fotoğraf, daha sonraları matba tekniğnin gelişmesi, özellikle de half-tone adı verilen fotoğraf baskısı tekniğinin gelişmesi ile yaygınlaşmıştır. 1902 yılında da Arthur Korn isimli alman bir bilim adamının foto-telgraf konusundaki çalışmasının başarısı ardından, 1907 yılında Berlin ve Paris arasında kurulan ilk foto-telgraf hattı ile, fotoğrafın kitlesel kullanımını kökten bir biçimde değiştiren bir dönüşüm yaşanır. Bu gelişmenin ardından çok sayıda fotoğraf, sınırların ötesine eş zamanlı olarak yayılmaya başlamış, footoğrafın zaman ve uzamında radikal dönüşümler meydana gelmiştir. 1914 yılında Le Journal isimli adlı Lyon Fuarını açan Başkan Pioncare’nin fotoğrafları gazetede bu teknoloji kullanılarak yayınlanır. Tüm bu gelişmeler ışığında, fotoğraf sınırlı sayıda, eş zamanlı ve kitlesel olmayan bir tüketim aracından; sayıları 19.yy’nin sonlarında sadece Fransa’da yirmi yedi adet olan resimli gazette ile kitlesel, olay anı ve aktarım arasındaki süreyi saniyelerle ifade edilebilecek kadar kısaltan eş zamanlı, üretim açısından da yeni görüntü üretme teknikleri özellikle de hafi taşınabilir fotoğraf makinelerinin geliştirilmesi ile de çok sayıda üretilen ve kopyalanabilen tüketim aracına dönüşmüştür.
Fotoğrafın kitlesel tüketim aracı olarak daha geniş bir uzama yayılması, Birinci Dünya savaşı ile gerçekleşmiştir. Fotoğrafın kitlesel kullanımını dönüştüren bu gelişme, kaçınılmaz olarak beraberinde fotoğrafın çok sayıda üretilmesi, arz ve talep arasındaki dengenin sağlanmasını gerektirmiştir. Sınırlı sayıdaki yayının kuruluşları tarafından görevlendiren az sayıda muhabir, az sayıda fotoğraf üretebilmiş ve sınırlı sayıda fotoğraf yazılı basında yer bulmuşur. Bununla birlikte, Birinci dünya Savaşında yaşanan arz-talep dengesizlik, savaşın ardından, Almanya’da yayınlanmaya başlayan Berliner Illustrate Zeitung, Arbeiter Illusrtrate Zeitung, Amerika’da Life ve Fransa’da Match ağırlıklı olarak fotoğraf kullanan, resimli dergi ve gazetelerin yayınlanmaya başlaması ile belirgin bir hal almıştır. 1930’lu yıllarda Vogue, Harper’s Bazaar, Excelsior gibi özel, genellikle moda ağırlıklı, dergilerin yayın hayatına başlaması, sadece haber fotoğrafına değil aynı zamanda bu alan dışındaki fotoğraf talebini karşılamayı da gerektirmiştir.
Yayın kuruluşları once kendi bünyelerinde çalıştırdıkları fotoğrafçılar ile talebi karşılamaya çalışırlarken, ekonomik olarak bu süreci karşılayamayınca, freelance olarak adlandırılan yeni bir fotoğrafçılık anlayışının doğuşuna ön ayak olurlar. Freelance, fotoğraçılar hiç bir yayın kuruluşuna bağlı olmadan, çektikleri fotoğrafları belli bir komisyon karşılığı satarak, yeni bir pazarın oluşmasını sağlarlar. Yazılı basın, ise freelance fotoğrafçıların ürettikleri fotoğrafları, tasnif etmek üzere fotoğraf kütüphaneleri oluştururlar. 1930’lu yıllarda özellikle Almanya’da artan fotoğraf talebi üzerine, freelance fotoğrafçıların bağlı oldukları ilk iki fotoğraf ajansı kurulur. Rudolf Binback tarafından yönetilen Weltrundschau ve Simon Guttman tarafından yönetilen Dephot, alman yazılı basınına yeni yaklaşım ve imgeleriyle katkı sağlarlar. Bu dönemde Almanya hem Associated Press gibi hem büro bazında hem de ajans olarak görüntü üretimini sağlyan iki farklı kaynağa da ev sahipliği yapmaktadır. Bu ajanslar 1933 yılında Nazilerin iktidara gelişinin hemen ardından dağılır ve ajansların büntesinde bulunan fotoğrafçıların büyük bir kısmı, öncelikle İngiltere, ardından A.B.D. ve Fransa’ya göç ederler. Yaşanan bu gelişme Amerika’da Black Star, Fransa’da da Aliance Photo’nun kuruluşuna öncülük eder. Özellikle, Alliance Photo, 1947 yılında kurulacak olan Magnum fotoğraf ajansının çekirdek kadrosunu barındırması açısından da dikkat çekidir.
Magnum ajansı 1947 yılında, 2. Dünya savaşının ardından yaşanan belirsizlik ortamı içerisinde dört önemli fotoğrafçı tarafından kurulmuştur. Dört fotoğrafçı da savaştan doğrudan etkilenmiş isimlerdir. Robert Capa, savaş yüzünden ülkesini terk etmiş (Önce siyasi sebeplerden Macaristan’ı ardından, savaş yüzünden Fransa’yı), Henri-Cartier Bresson Almanlara esir düşmüş, George Rodger Pasifikte Japonlardan kaçmak için binlerce kilometre yürümüş, David “Chim” Seymour ise bir Yahudi olarak sürekli saklanmak zorunda kalmış ve toplama kamplarında ailesini kaybetmiştir. Savaşın psikolojik yıkımı içerisindekiCapa ve Seymour öncülüğünde kurulan ajans, kısa zamanda dünyanın en önemli ajanslarından bir haline gelmiştir.
Ajansı Kurumsal Örgütlenmesi
Ajansın örgütsel yapılanması bağlamında coğrafi örgütlenmmesi dikkate alındığında, ajansın iki ana merkez; Paris, New York; iki yardımcı editöryal merkez üzerinde; Tokyo ve Londra örgütlendiğini gözlemleyebiliriz. Bu dört merkeze bağlı, ajans mülkiyetinde olmasalarda on beş alt-ajans (yedek ajans) ile coğrafi örgütlenmesini tamamlar. Paris, New York, Tokyo ve Londra’daki editorial merkezlere bağlı elliye yakın tam üye fotoğrafçının ajans için çalışmaktadır. Tam üye fotoğrafçıların yanı sıra, hiyararşik olarak bir alt kategoride yer alan sayıları sekseni bulan tam üye adayı fotoğrafçılar, onun bir alt kategorisinde ise aday fotoğrafçılar yer almaktadır. Dağıtım örgütlenmesi inceleğinde ise, ajansa bağlı tüm tam üye fotoğrafçıların fotoğrafları ile ilgili olarak karar verme hakkına sahip olduğu gözlemlenmektedir. Ajans, dağıtım için daha önceden anlaşımış olduğu, yayın kuruluşunun talepleri doğrultusunda, fotoğrafçıların kendi isimleri ile etiketlenmiş şekilde fotoğrafların dağıtır, bunun ardından ise fotoğrafın tüm telif hakları fotoğrafçının kontrolüne girer. Magnum Fotoğraf ajansının kurumsal örgütlenmesi’nin en üst basamağında dört merkezin başında bulunan. bulunan editörler grubu yer alır. Fotoğrafçıların üretimi ve çalışma süreleri editörler tarafından kısıtlanmadan, ajansın maddi desteği ile çalışmalarını sürdürürler. Ajansın en önemli ilkelerinden biri ajansa tam üye her fotoğrafçının aynı zamanda ortaklığını sürdürmesidir.
Fotoğrafın basılı medyada ilk kez kullanılıdığı 1848 tarihli Saint-Maur sokağındaki barikatları gösteren fotoğraftan bu yana, fotoğraf yazılı basının ayrılmaz parçası haline gelmiştir. Önceleri fotogravür tekniği ile sınırlı olarak yeniden üretilen fotoğraf, daha sonraları matba tekniğnin gelişmesi, özellikle de half-tone adı verilen fotoğraf baskısı tekniğinin gelişmesi ile yaygınlaşmıştır. 1902 yılında da Arthur Korn isimli alman bir bilim adamının foto-telgraf konusundaki çalışmasının başarısı ardından, 1907 yılında Berlin ve Paris arasında kurulan ilk foto-telgraf hattı ile, fotoğrafın kitlesel kullanımını kökten bir biçimde değiştiren bir dönüşüm yaşanır. Bu gelişmenin ardından çok sayıda fotoğraf, sınırların ötesine eş zamanlı olarak yayılmaya başlamış, footoğrafın zaman ve uzamında radikal dönüşümler meydana gelmiştir. 1914 yılında Le Journal isimli adlı Lyon Fuarını açan Başkan Pioncare’nin fotoğrafları gazetede bu teknoloji kullanılarak yayınlanır. Tüm bu gelişmeler ışığında, fotoğraf sınırlı sayıda, eş zamanlı ve kitlesel olmayan bir tüketim aracından; sayıları 19.yy’nin sonlarında sadece Fransa’da yirmi yedi adet olan resimli gazette ile kitlesel, olay anı ve aktarım arasındaki süreyi saniyelerle ifade edilebilecek kadar kısaltan eş zamanlı, üretim açısından da yeni görüntü üretme teknikleri özellikle de hafi taşınabilir fotoğraf makinelerinin geliştirilmesi ile de çok sayıda üretilen ve kopyalanabilen tüketim aracına dönüşmüştür.
Fotoğrafın kitlesel tüketim aracı olarak daha geniş bir uzama yayılması, Birinci Dünya savaşı ile gerçekleşmiştir. Fotoğrafın kitlesel kullanımını dönüştüren bu gelişme, kaçınılmaz olarak beraberinde fotoğrafın çok sayıda üretilmesi, arz ve talep arasındaki dengenin sağlanmasını gerektirmiştir. Sınırlı sayıdaki yayının kuruluşları tarafından görevlendiren az sayıda muhabir, az sayıda fotoğraf üretebilmiş ve sınırlı sayıda fotoğraf yazılı basında yer bulmuşur. Bununla birlikte, Birinci dünya Savaşında yaşanan arz-talep dengesizlik, savaşın ardından, Almanya’da yayınlanmaya başlayan Berliner Illustrate Zeitung, Arbeiter Illusrtrate Zeitung, Amerika’da Life ve Fransa’da Match ağırlıklı olarak fotoğraf kullanan, resimli dergi ve gazetelerin yayınlanmaya başlaması ile belirgin bir hal almıştır. 1930’lu yıllarda Vogue, Harper’s Bazaar, Excelsior gibi özel, genellikle moda ağırlıklı, dergilerin yayın hayatına başlaması, sadece haber fotoğrafına değil aynı zamanda bu alan dışındaki fotoğraf talebini karşılamayı da gerektirmiştir.
Yayın kuruluşları once kendi bünyelerinde çalıştırdıkları fotoğrafçılar ile talebi karşılamaya çalışırlarken, ekonomik olarak bu süreci karşılayamayınca, freelance olarak adlandırılan yeni bir fotoğrafçılık anlayışının doğuşuna ön ayak olurlar. Freelance, fotoğraçılar hiç bir yayın kuruluşuna bağlı olmadan, çektikleri fotoğrafları belli bir komisyon karşılığı satarak, yeni bir pazarın oluşmasını sağlarlar. Yazılı basın, ise freelance fotoğrafçıların ürettikleri fotoğrafları, tasnif etmek üzere fotoğraf kütüphaneleri oluştururlar. 1930’lu yıllarda özellikle Almanya’da artan fotoğraf talebi üzerine, freelance fotoğrafçıların bağlı oldukları ilk iki fotoğraf ajansı kurulur. Rudolf Binback tarafından yönetilen Weltrundschau ve Simon Guttman tarafından yönetilen Dephot, alman yazılı basınına yeni yaklaşım ve imgeleriyle katkı sağlarlar. Bu dönemde Almanya hem Associated Press gibi hem büro bazında hem de ajans olarak görüntü üretimini sağlyan iki farklı kaynağa da ev sahipliği yapmaktadır. Bu ajanslar 1933 yılında Nazilerin iktidara gelişinin hemen ardından dağılır ve ajansların büntesinde bulunan fotoğrafçıların büyük bir kısmı, öncelikle İngiltere, ardından A.B.D. ve Fransa’ya göç ederler. Yaşanan bu gelişme Amerika’da Black Star, Fransa’da da Aliance Photo’nun kuruluşuna öncülük eder. Özellikle, Alliance Photo, 1947 yılında kurulacak olan Magnum fotoğraf ajansının çekirdek kadrosunu barındırması açısından da dikkat çekidir.
Magnum ajansı 1947 yılında, 2. Dünya savaşının ardından yaşanan belirsizlik ortamı içerisinde dört önemli fotoğrafçı tarafından kurulmuştur. Dört fotoğrafçı da savaştan doğrudan etkilenmiş isimlerdir. Robert Capa, savaş yüzünden ülkesini terk etmiş (Önce siyasi sebeplerden Macaristan’ı ardından, savaş yüzünden Fransa’yı), Henri-Cartier Bresson Almanlara esir düşmüş, George Rodger Pasifikte Japonlardan kaçmak için binlerce kilometre yürümüş, David “Chim” Seymour ise bir Yahudi olarak sürekli saklanmak zorunda kalmış ve toplama kamplarında ailesini kaybetmiştir. Savaşın psikolojik yıkımı içerisindekiCapa ve Seymour öncülüğünde kurulan ajans, kısa zamanda dünyanın en önemli ajanslarından bir haline gelmiştir.
Ajansı Kurumsal Örgütlenmesi
Ajansın örgütsel yapılanması bağlamında coğrafi örgütlenmmesi dikkate alındığında, ajansın iki ana merkez; Paris, New York; iki yardımcı editöryal merkez üzerinde; Tokyo ve Londra örgütlendiğini gözlemleyebiliriz. Bu dört merkeze bağlı, ajans mülkiyetinde olmasalarda on beş alt-ajans (yedek ajans) ile coğrafi örgütlenmesini tamamlar. Paris, New York, Tokyo ve Londra’daki editorial merkezlere bağlı elliye yakın tam üye fotoğrafçının ajans için çalışmaktadır. Tam üye fotoğrafçıların yanı sıra, hiyararşik olarak bir alt kategoride yer alan sayıları sekseni bulan tam üye adayı fotoğrafçılar, onun bir alt kategorisinde ise aday fotoğrafçılar yer almaktadır. Dağıtım örgütlenmesi inceleğinde ise, ajansa bağlı tüm tam üye fotoğrafçıların fotoğrafları ile ilgili olarak karar verme hakkına sahip olduğu gözlemlenmektedir. Ajans, dağıtım için daha önceden anlaşımış olduğu, yayın kuruluşunun talepleri doğrultusunda, fotoğrafçıların kendi isimleri ile etiketlenmiş şekilde fotoğrafların dağıtır, bunun ardından ise fotoğrafın tüm telif hakları fotoğrafçının kontrolüne girer. Magnum Fotoğraf ajansının kurumsal örgütlenmesi’nin en üst basamağında dört merkezin başında bulunan. bulunan editörler grubu yer alır. Fotoğrafçıların üretimi ve çalışma süreleri editörler tarafından kısıtlanmadan, ajansın maddi desteği ile çalışmalarını sürdürürler. Ajansın en önemli ilkelerinden biri ajansa tam üye her fotoğrafçının aynı zamanda ortaklığını sürdürmesidir.
www.magnumphotos.com
Comment Form under post in blogger/blogspot