70 YILLIK SIR ÇÖZÜLÜYOR

Dünyaca ünlü savaş fotoğrafçısı Robert Capa’ nın 70 yıldır kayıp olan negatiflerinin olduğu fotoğraf sandığı Mexico City’ den çıktı

1930 yılında Paris’ ten ayrılırkenbir karanlık odada bıraktığı 3500’ den fazla negatif İspanya İç Savaşı sırasında çektiği Fotoğraflara aitti. 1939 yılında Paris’ ten ayrılıp çalışmalarını New York’ ta sürdüren Capa, o dönem Paris’ teki karanlık odasını ve binlerce negatifini karanlık odanın sahibi Macar fotoğrafçı Imre Weisz’ e emanet etmişti. O dönem Paris’ ten Marsilya’ ya giden Weisz orada Faslı mültecilerle birlikte hapishaneye düşmüş sonra kaybolmuştu.


Paris, Marsilya ve Meksika Hattındaki kayıp negatiflerin akıbeti ...70 yıl sonra nihayet belli oldu. 1995 yılında Queens Koleji’ nin City Üniversitesi, İspanya İç Savaşı’ nı konu alan bir fotoğraf sergisine ev sahipliği yaptı. Üniversitede öğretim üyesi olan Jerald R. Green’ e Meksikalı bir film yapımcısından gelen mektup Capa’ nın fotoğraflarıyla ilgili ipuçları taşıyordu. Meksikalı yapımcı mektubunda; akrabası general Francisco Aquillar Gonzalez’ e ait İspanya İç Savaşı’ nı anlatan fotoğraflar olduğunu yazıyordu. General Gonzalez 1930’ lu yıllarda görev için Marsilya’ da bulunmuştu.

Konuyla ilgilinen yetkililer uzun bir araştırmaların sonucunda negatiflerin usta fotoğrafçı Robert Capa’ ya ait olduğunu belirledi.


Kayıp negatifler polisiye roman yazarı John Le Carre’ nın kitaplarına konu olan Robert Capa’ nın Paris, Marsilya, Meksika arasında gezen fotoğrafların şimdiki durağı New York International Center of Photography.



Capa’ nın en ünlü fotoğraflarından The Falling Soldiers’ ın negatifininde o sandıktan çıkması durumunda yıllardır süren bir tartışmaya da nokta konulacak. Capa’ nın bir askerin vurulma anını gösteren fotoğrafının gerçekliği yıllardır tartışılıyordu.


Robert Capa Biyorgrafisi ve Düşen Asker fotoğrafı sahiciliği üstüne yazı için TIKLA

1913 yılında Budapeştede doğan Capa, İspanya İç Savaşı’ nda yaptığı çalışmalar sonucunda ünlü İngiliz dergisi Picture Post tarafından 1938 yılında dünyanın en ünlü savaş fotoğrafçısı ilan edilmişti. Aynı savaşta çektiği, cumhuriyetçi bir askerin Cordoba cephesinde vurulduğu anı gödteren Ölüm Anı adlı fotoğrafı bir ikon haline gelmişti. Capa, II. Dünya Savaşı’ nın en önemli safhalarından Normandiya Çıkarması’ nda da Ohama sahiline çıkarma yapan ilk birlikleri fotoğraflamıştı.

Henri Cartier Bresson, David Seymour ve George Rodger’ la birlikte hala dünyanın en önemli fotoğraf ajanslarından biri olan Magnum’ u kurmuşlardı. Ünlü fotoğrafçı Fransız işgalindeki Vietnam’ ı görüntülerken mayına basarak yaşamını yitirmişti.
NEW YORK TIMES-27.01.2008